NAMAZIN VACİPLERİ

                Vacipleri kasten terketmek namazı bozar.Fakat unutarak terketmek veya geciktirmek sehiv secdesi yapmayı gerektirir.Vacibin terkinden dolayı kişi azaba,edasından dolayı sevaba nail olur.Vacibin inkarı kişinin fıskına büyük günah işlemesine sebep olur.

·          Namaza Allahu Ekber lafzıyla başlamak

·          Namazda Fatiha Suresini okumak

·          Nafile namazların her rekatında,farz namazların ilk iki rekatında Fatiha Suresini okumak

·          Fatiha Suresini Zammı Sureden önce okumak (Fatihayı veya Fatihadan sonra sure okumayı unutan kimse,rukuda iken hatırlarsa doğrulup unutmuş olduğu sureyi okur.Eğer unuttuğu Fatiha ise Fatihayı okuduktan sonra sureyi de okur.Tekrar ruku ederek namaz sonunda sehiv secdesi yapar.)

·          Farz namazların ilk iki rekatında,vacip ve nafile namazların her rekatında Fatihadan sonra bir küçük sure veya o sure büyüklüğünde bir ayet veya üç kısa ayet okumak

·          Yalnız olarak namaz kılan kimsenin öğle,ikindi ve gündüz kılacağı nafile namazların kıraatını gizli yapmak

·          Cemaatle kılınan namazlarda,sabah,Cuma,bayram,teravih ve vitir namazlarının her rekatında;akşam ve yatsı namazlarının ilk iki rekatında cehren;öğle,ikindi namazlarının bütün rekatlarında kıraatı gizli okumak

·          Vitir namazında kunut tekbirini almak ve kunut dualarını okumak

·          Secdede burnu alnı ile beraber yere koymak

·          İki secdeyi birbiri ardınca yapmak (Şayet ikinci secde unutulursa hatırlandığı zaman iade edilir.Son oturuşta hatta selamdan sonra konuşmadan hatırlanırsa unutulan secde kaza edilir ve son oturuş tekrarlanır ve sehiv secdesi yapılır.)

·          Üç ve dört rekatlı namazlarda birinci kadeye oturmak (Üç ve dört rekatlı namazlarda ikinci rekattan sonra oturmayı unutup üçüncü rekata kalkma halinde bakılır.Eğer tamamen kalkmış veya kalkmaya yakın bir durumda ise oturmaz,namazı bitirip sonunda sehiv secdesi yapar.Eğer oturmaya yakın ise oturur,sonunda sehiv secdesi yapar.)

·          Tadili erkana riayet etmek (Kıyamda iken dik,rukuda iken dümdüz,rukudan kalkıldığında ve iki secde arasında Sübhanallah diyecek kadar durmak gibi...)

·          Namazların her kadesinde Tahıyyatı okumak

·          İmama uyan kimsenin namazda Fatiha ve sureyi okumayarak sükut etmesi

·          Üç ve dört rekatlı farz namazlar ile vitir namazında,öğle namazının ilk sünneti,Cuma namazının ilk ve son sünnetinin ilk oturuşunda Tahıyyatı okur okumaz üçüncü rekata kalkmak (Tahıyyatı okuduktan sonra bir rüknü yapacak kadar bir zaman bir şey ziyade etmişse vacip olan ayağa kalkmayı geciktirdiğinden dolayı sehiv secdesi yapması lazımdır.)

·          Namaz içinde okunan secde ayetinden dolayı tilavet secdesi yapmak (Namaz kılarken secde ayeti okunduğunda eğer secde ayetinden sonra üç ayetten fazla okumayacaksa dilerse hemen secdeye varır veya normal ruku ve sücud yapılarak tilavet secdesi yerine getirilmiş olur.Fakat üç ayetten fazla okunacaksa kıyamdan hemen secdeye varılarak tilavet secdesi yapılır,tekrar kıyama kalkılarak ayet okumaya devam edilir.) (İmamın Cuma ,Bayram namazları ile kıraatı gizli olunan namazlarda secde ayetini okuması mekruhtur.Ancak secde ayeti tkıraatın sonuna tesadüf ederse kerahat yoktur.Çünkü bu durumda namazın rüku ve secdeleriyle bu da eda edilmiş olur.)

·          Bayram namazlarının üçer ziyade tekbirleri ve aynı namazların ikinci rekatlarının ruku tekbirlerini almak (Birinci rekatın rüku tekbiri sünnettir.)

·          Kazaya kalmış bir namaz cemaatle kılınıyorsa ve kaza edilen namaz sabah,akşam ve yatsı namazları ise kıraatın cehren;öğle ve ikindi namazları ise gizli okuması)

·          Vaciplerin herbirini tehir etmeden yapmak (Kıraattan sonra bir müddet düşünmek tehirdir.)

·          Namazın sonunda selam vermek

·          Namazda yanıldığında sehiv secdesi yapmak (Namazda yanılan kimse namazı münferiden kılıyorsa veya imam olarak namaz kıldırıyorsa namazın bonunda sadece sağ tarafa selam verip hemen Allahu ekber diyerek iki secde yapar ve oturur,tahıyyat,salli barik,rabbena dualarını okur ve selam verir.)

 

NAMAZIN SÜNNETLERİ

            Namazın sünnetleri namazın fazilet ve sevabını artıran bir kısım amellerdir.Bunlar için iade,kaza veya sehiv secdesi gerekmez.Ancak sevabının azalmasına sebep olur.

·          Beş vakit namaz ve Cuma namazı için ezan okumak ve kamet getirmek

·          İftitah tekbirinde ellerin kıbleye karşı ve parmaklar hafifçe açılarak yukarıya kaldırılması (Erkekler kulak memelerine,kadınlar omuz hizasına kaldırırlar.)

·          İmama uyan kimsenin,imam tekbirini alır almaz akabinde tekbir alması

·          İftitah tekbirini alır almaz el bağlamak (Erkekler göbeği altında,sağ elin baş parmağı ile serçe parmağını sol bileğine bağlarlar,kadınlar ise göğüsleri üzerine sağ elini sol elinin üstüne koyarlar.)

·          Namazda Sübhaneke Duasını okumak

·          Rükuda üç defe Sübhâne rabbiye’l-azîm demek

·          Rükudan doğrulurken Semiallâhu limen hamideh demek,sonra Allâhümme rabbenâ leke’l-hamd demek

·          Sübhanekeden sonra içinden Eûzü Besmele çekmek

·          Diğer rekatlarda Fatihadan önce içinden Besmele çekmek

·          Sübhâneke ve Eûzü Besmele’yi içinden okumak

·          Fatihadan sonra gizlice Âmîn demek

·          Namazın rükünleri arasında Allâhu Ekber demek

·          Rükuda erkeklerin elleri açık olduğu halde dizlerini tutmaları,kadınların ise parmakları kapalı olarak sadece dizleri üzerine koymaları (Rükuda erkeklerin dizleri ve dirsekleri dik,kadınların ise hafif büküktür.)

·          Kıyamda iken bir özrü bulunmadıkça iki ayak arasında dört parmak kadar açık bulunması ve ayakların paralel durması

·          Rükuda erkeklerin sırtı düz,kadınların ise biraz yukarıya meyilli olarak durmaları

·          Rükuda iken başın sırt ile aynı doğrultuda bulunması

·          Secdede üç defa Sübhâne rabbiye’l-a’lâ demek

·          Secdeye varırken önce dizleri,sonra elleri,sonra yüzü yere koymak,secdeden kalkarken önce yüzü,sonra elleri,sonradizleri üzerinde olduğu halde kalkmak

·          Kade ve secde arasındaki oturuşlarda parmaklar açık olduğu halde kıbleye karşı dizler üzerine konulması

·          Secde de iken yüzün iki elin arasında bulunması,ellerin yüzden geri ve uzakta bulunmaması,el ayası yere ve parmaklar birbirleriyle bitişik ve kıbleye karşı olması

·          Kadede tahıyyatın sonundaki şahadette “Lâ ilâhe” denirken sağ elin baş parmağının kaldırılıp “illallâh” denirken indirilmesi

·          Tahıyyattan sonra Salli-Barik Duasının okunması,bundan sonra da dua okunması

·          Secde de erkeklerin dirseklerini yerden yukarıda tutmaları,kadınların ise kollarını ve uyluklarını yere yapıştırmaları

·          Selam verirken başın önce sağa sonra sola çevrilerek”Esselâmü aleyküm ve rahmetullâh” denilmesi

·          İmamın sola selam verirken sesini biraz alçaltması

·          İmama sonradan uyan kimsenin ikinci selamı beklemesi,ikinci selamı verirken ayağa kalkması

·          Sabah ve öğle namazlarında Fatihadan sonra uzunca,ikindi ve yatsı namazlarında orta,akşam namazında kısa sure veya ayet okunması

·          Namaz kılarken önden geçilmesi muhtemel durumlarda sütre konulması

·          Otururken sol ayağını yayıp üstüne oturmak ve sağ ayağının parmaklarını kıbleye doğru gelmek üzere dikmek;kadınlar ayaklarını sağ tarafına yatık olarak çıkartırlar.

·          İmama sonradan uyan kimsenin yetişemediği rekatları tamamlamak için ayağa kalkacağı zaman imamın ikinci selamını beklemesi

NAMAZIN ADABI

            Hz.Peygamber (SAV)’in bazen yaptığı fakat yapılmasını emretmediği,buyurmadığı amellerdir ki; yapılmasıyla daha çok sevap kazanılır.Buna zâid sünnet veya mendub denir.Terki günahı,inkarı da kişinin küfrünü gerektirmez.

·          Namazı hiçbir şey düşünmeyerek huzur ve huşû içinde,sadece Allâh’ı tefekkür ederek kılmak

·          Uzun kollu elbise giyenler için iftitah tekbirinde ellerini yenlerinden dışarı çıkarmak

·          Namaz kılan kimsenin kıyamda iken secde yerine,rükuda iken ayaklarının üzerine,secdede iken burnunun ucuna,kadede iken kucağına,selam verirken de sağ ve sol omuzunun ucuna bakması

·          Öksürmeyi,gerinmeyi,geğirmeyi,esnemeyi,aksırmayı elden geldiği kadar defetmek (özen göstermek), mecbur kalırsa esnerken ağzı sağ elle kapatmak

·          Yalnız başına namaz kılan kimsenin rükû ve secde tesbihlerini üçten fazla yapması (5-7-9)

·          Namazda palto ve ceketi düğmelemek

·          Kamette Hayye alel felâh dendiğin de ayağa kalkmak;kad kâmeti’s-salah dendiğinde imamın müezzini tasdik eder bir durumda kalması için namaza başlaması

·          Kamet başlangıcında camiye giren kimsenin hemen oturup cemaatle tekrar ayağa kalkması

Namazda vacipler farzların,sünnetler vaciplerin,adaplar da sünnetlerin tamamlayıcısıdır.

                                                        

GERİ DÖN