İLAHİ DİNLER
Allah tarafından, peygamberler vasıtasıyla insanlık alemine gönderilen, vahiy mahsulü olan dinlere "İlahi Din" denilmektedir. Yüce Allah tarafından gönderilen bütün peygamberlerin tebliğ ettiğin din, ilahi din olarak nitelendirilmekte ve kabul edilmektedir. Bu özellikleriyle ilahi dinler vahiy mahsulü sayılmakta ve vahiyle ilgilendirilmektedir. Bu vahiy de, Allah’ın (c.c.) insanlar arasından seçtiği kimselere özel bir tarzda bilgi vermesi olarak algılanmaktadır. Vahyi alan kimseler, yani peygamberler, onu insanlara bildirmekte ve ona uymalarını istemektedir. Zamanla, bir peygamberin getirdiği hükümlere insanların uymakta ihmal göstermesi, doğru yoldan ayrılması durumunda yeni elçilerle emirler yenilenmekte ve pekiştirilmektedir. İslâmi anlayışta bu gelişme, din olarak İslâm, kitap olarak Kur'an, peygamber olarak Hz. Muhammed ile noktalanmıştır.
Ülkemizde “ilahi din” yerine “semavi din” deyimi kullanıldığı, bazen bu deyimin başlık yapıldığı da görülmektedir. “Semavi” kelimesi, göğe ait, gökle ilgili bir anlam da içermektedir. Bu anlamıyla semavi kelimesi, “ilahi” kelimesinin tam karşılığı olmadığı gibi, bir mekan da ifade etmektedir. İslâmi anlayışta Yüce Allah mekandan münezzehtir. Dolayısıyla din, bir mekana değil, doğrudan uluhiyete nispet edilmelidir. Bu terimin ancak göğü Tanrı’nın mekanı olarak gören dinler için doğru bir nitelendirme olabileceği belirtilmelidir. Çünkü bazı dinlerde gök tanrıları (sky gods) bulunmaktadır. Yüce Tanrı (high god) terim ve kavram özde farklıdır. İlahi dinlerde Yüce Tanrı inancı olduğundan bu “semavi” deyimi yine uygun düşmemektedir.
Kur'an-ı Kerim, Hz. Adem’den Hz. Mahammed’e kadar gelen vahye ve peygamberlere dayanan dini geleneğe “İslâm” adını vermektedir. Yahudilik ve Hıristiyanlık, hatta Kur'an’da adı gecen dinler de ilahi din olarak nitelendirilmektedir.
İslâm, kutsal kitabı Kur'an’ın geldiği gibi yazılması, ezberlenmesi özelliğiyle dinler arasında ayrı bir yere sahiptir ve “hak din” geleneğinin en iyi örneğini yansıtmaktadır. “Hak din” deyimi, Kur'an-ı Kerim’de dört yerde geçmektedir. Kur'an-ı Kerim’in bazı surelerinde yer alan ve aynı şekilde başlayan üç ayet, konuya açıklık getirmektedir. Bu ayetlerden ikisine ait ortak ibaretin meali şöyledir: Kur'an ”Ortak koşanlar istemese de, O, peygamberini bütün dinlerin üzerinde üstün kılmak üzere, hidayet ve hak din ile gönderdi.”
İlahi dinler başlığı altında burada, Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslâm işlenecektir. Aslında “İlahi Din” başlığı altında bu dinlerin işlenmesi kitabın büyük oranda muhatabının Müslümanlar olması ve bu çevrelerde ilahi dinden onların anlaşılmış olmasından dolayıdır. Biz de, yanlış da olsa, bu genel kuralın dışına çıkmayı uygun bulmadık.